تحولات در محیط کار چیزی نوین نیست. کافی است نگاهی به تغییرات شگفت‌انگیزی که در محیط، ماهیت کار و اشتغال در دهه گذشته رخ داده است، بیندازید. همزمان با تحولات در فناوری، تغییراتی نیز در محیط کار با سرعتی شگفت‌انگیز رخ داده است. نرخ پیشرفت فناوری حتی نسبت به سال گذشته نیز قابل توجه است. برآورد شده است که در پنج سال آینده، فناوری به ۳۲ برابر بیشتر از وضعیت کنونی پیشرفت خواهد کرد. این پیشرفت‌ها تقریباً بر تمامی جنبه‌های کار و مدیریت و محیط های کاری در آینده تأثیر می‌گذارد.
از جذب و استخدام کارکنان تا طراحی محیط کار، از نحوه انجام کار توسط کارکنان تا روش‌های ارتباط و همکاری، همچنین مهارت‌های مورد نیاز در مشاغل مختلف و استفاده از ابزارهای فنی در محیط کار تغییر خواهند کرد. پیش‌بینی می‌شود که تغییرات اساسی در چهار بعد کلیدی محیط کاری متمرکز بر دفاتر اداری-شغلی رخ خواهد داد. این چهار بعد عبارتند از: نیروی کار و انتظارات آنها، مهارت‌های اداری، شغلی و سازمانی مورد نیاز در کسب و کارها، طراحی فضای کار و فیزیکی محیط کار به خودی خود و استفاده از ابزارهای فناوری توسط کارکنان و مدیران.
نیروی کار
نیروی کار بدون شک در آینده متنوع‌تر از همیشه خواهد بود. تا پنج نسل آینده، افراد با توانایی‌های جسمی، فرهنگی و قومیت‌های متنوع، هرچند نه الزاماً در یک فضای مشترک، با یکدیگر کار و رشد خواهند کرد. تعداد کارکنان و افرادی که در سن کار یا موقعیت اشتغال قرار دارند، تا سال ۲۰۵۰ ادامه خواهد داشت.
برای تأمین نیاز به نیروی کار، تعداد کارگران بالای ۵۵ سال یا کارمندانی که به صورت نیمه وقت کار می‌کنند، افزایش خواهد یافت. تقاضا برای نیروی کار متخصص همچنان شدید است و این امر سبب توجه به انعطاف‌پذیری و اتمسفر محیط های کاری در آینده می‌شود به نحوی که این دسته از نیروی کار متخصص با رضایت، آرامش، احترام به مدیریت، رهبری مشاغل و همکاران دیگر بپردازند.
همزمان با توسعه ابزارها و دستگاه‌های تکنولوژیک مانند گوشی‌ها و دستگاه‌های بی‌سیم، وب کنفرانس‌ها و همایش‌های اینترنتی، محیط‌های کار مجازی نیز در حال توسعه است و فعالیت‌های تشکیلاتی بیش از همیشه پویا و متحرک خواهد شد.
تیم‌های ارتباط از راه دور، انجام کار از راه دور و نیز شکل‌گیری تیم‌های کارکنان مجازی، به امری عادی مبدل می‌شود. در این شرایط، اطلاعات و ارتباطات نیز سریع‌تر و آسان‌تر می‌شود به گونه‌ای که به کارکنان امکان می‌دهد از هر نقطه‌ای در جهان با شرکت‌های گوناگون همکاری کنند و این خود مستلزم افزایش مهارت در روابط بین فردی است.
فناوری و مهارت شغلی
بعضی پیش‌بینی‌های آینده‌نگرانه می‌گویند که تا پنج سال آینده، 35 درصد از مهارت‌های کلیدی در جدول شغلی تغییر خواهند کرد. پیشرفت فناوری باعث تغییر در محل کار، نوع کار و روش انجام کار می‌شود.
انعطاف‌پذیری، سازگاری و توانایی یادگیری مهارت‌های جدید و آشنایی با فناوری‌های نوین، مدیران را وادار می‌کند تا به دنبال افرادی با این ویژگی‌ها در تمام سطوح و در بین کارکنان خود باشند. همچنین، با رشد تیم‌های متنوع کاری که اغلب در محیط‌های مجازی فعالیت می‌کنند، مهارت‌های فردی، ارتباطی و همکاری به شکل چشمگیری مهم می‌شوند.
با توجه به اینکه فناوری‌ها کارها را آسان‌تر و زمان انجام آنها را کاهش می‌دهند، نیاز به نیروی کار ماهرتر و تخصصی‌تر احساس می‌شود. بنابراین، تقاضا برای استعدادهای خلاق و همچنین توانایی‌های شناختی و تحلیلی افزایش خواهد یافت. مهارت‌های حل مسئله و هوش هیجانی نیز بسیار مورد نیاز خواهند بود. همچنین، در اقتصادهای دانش‌بنیان، بازار کار برای دانش‌آموزان و دانشجویانی که دانش و مهارت‌های فناوری بالایی دارند، به طور روزافزون در حال رشد است و صرفاً داشتن مدارک تحصیلی برتر ارزش و جایگاهی ندارد.
میز اداری و دفاتر چند منظوره
دفتر و محیط های کاری در آینده نیز با توجه به شرایط کار و نیازهای کارکنان، به یک محیط متحرک و پویا تبدیل خواهد شد. فناوری‌هایی وجود خواهند داشت که به کارکنان اجازه می‌دهند تقریباً از هر جایی کار خود را انجام دهند. با این حال، این به این معنی نیست که فضای اداری کاملاً از بین خواهد رفت، بلکه فقط انعطاف‌پذیرتر و سازگارتر با شرایط کار و نیازهای کارکنان خواهد شد.
در واقع، بر خلاف روش‌های معمول، یک دفتر کار در یک طبقه با پلان باز وجود خواهد داشت که در کنار آن اتاقک‌ها و دفاتر خصوصی برای مدیران و گروه‌های مختلف کاری قرار می‌گیرند. دفترهای کاری در آینده به صورت فضای کاری باز، چند منظوره و بسیار انعطاف‌پذیر طراحی خواهند شد. این طراحی به گونه‌ای است که بهبودی در تولید ایده‌ها، تقویت همکاری بین کارکنان و گسترش روابط کاری را به همراه خواهد داشت.
ایستاده، نشسته یا خوابیده کار کنید
در طراحی دفترها و محیط‌های کاری آینده، ایجاد فضای آزاد و قابل تحرک برای کارکنان اهمیت بسیاری دارد. این فضا به کارکنان امکان می‌دهد به صورت نشسته، ایستاده یا حتی دراز کشیده کار کنند و فعالیت‌های خود را انجام دهند. همچنین، صندلی‌هایی با طراحی و قابلیت‌های مختلف در اختیار کارکنان قرار می‌گیرد، که از آنها می‌توانند به صورت ایستاده، نشسته یا حتی دراز کشیده استفاده کنند.
دفترها و محیط‌های کاری هوشمند نیز با استفاده از اینترنت اشیا (IoT)، نه تنها در اداره امور کلی ساختمان مانند کنترل دما، نور و ابزارهای کاری استفاده می‌شوند، بلکه به طور کلی مجهز به سیستم‌های هوش مصنوعی هستند. این سیستم‌ها امکاناتی را در اختیار کارکنان و مدیران قرار می‌دهند که قبلاً قابل تصور نبوده است. به عنوان مثال، دستیاران دیجیتال مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند وظایفی مانند جستجوی اطلاعات و گردآوری داده‌های پایه را بر عهده بگیرند.
صندلی اداری ماساژو دار
با استفاده از یک سنسور روی میز اداری یا صندلی هر کارمند، می‌توان با استفاده از هوش مصنوعی یا امکانات دیجیتالی دیگر، طرز نشستن کارکنان را بهبود بخشید. به عنوان مثال، با درک احساس تنش در پشت یا ستون مهره‌ها، سیستم می‌تواند به کارکنان هشدار دهد یا در صورت لزوم، امکان ماساژ را برای آنها فراهم کند.
همچنین، مجهز کردن دفاتر اداری به صفحه‌نمایش‌های بزرگ و هوشمند و میز کنفرانس در طراحی محیط های کاری در آینده، امری طبیعی است. این صفحه‌نمایش‌ها می‌توانند به همه کارکنان امکان حضور در ویدئو کنفرانس‌ها را بدهند. همچنین، اتاق‌های کنفرانس مجهز به سیستم‌های هوشمندی خواهند شد که به ضبط ایده‌ها، ایجاد ارتباطات جدید و ارائه پشتیبانی، تصمیم‌گیری و ارتباط ایده‌ها به سایر شرکت‌ها و سازما‌ن‌ها کمک کنند.
محصولات پیشنهادی
در آخر...
با توجه به تحولات فناوری و نیازهای کارکنان، محیط های کاری در آینده به شکلی متحرک و پویا تغییر خواهند کرد. این تغییرات شامل انعطاف پذیری بیشتر، سازگاری با شرایط کار و نیازهای کارکنان، و طراحی فضاهای کاری باز، چند منظوره و منعطف می‌شود. در این محیط ها، فناوری ها به کارکنان امکان می‌دهند تا از هر جایی کار خود را انجام دهند. همچنین، توجه به همکاری، تشریک مساعی و ایجاد فضاهای همفکری نیز در طراحی محیط های کاری آینده مورد توجه قرار می‌گیرد. این تغییرات در نهایت بهبودی در تولید ایده ها، تقویت همکاری بین کارکنان و ارتقای روابط کاری خواهد داشت. بنابراین، محیط های کاری در آینده به عنوان فضاهایی دینامیک و الهام بخش برای افراد در جهت رشد و توسعه خواهند بود.